Việt nam là đất nước có khí hậu nóng ẩm, đây là điều kiện thuận lợi để nhiều loại cây cỏ và động vật sinh sôi. Tuy nhiên đây cũng chính là môi trường lý tưởng để những lời côn trùng có hại phát triển với ảnh hưởng đến sức khỏe con người, sự canh tác nông nghiệp. Trong đó bọ xít là loại động vật vừa gây ảnh hưởng xấu đến cây trồng vừa có thể làm hại đến sức khỏe con người. Vậy làm sao để có thể tiêu diệt loài vật là nhanh chóng?
Đặc điểm và các loài bọ xít
Bọ xít là loại động vật rất phát triển ở nước ta. Tuy nhiên gần đây không chỉ xuất hiện nhiều côn trùng thuộc dòng bọ xít lạ mà chúng còn hút máu người gây ảnh hưởng đến sức khỏe và gia tăng những vấn đề lây truyền dịch bệnh.
Theo thống kê hiện tại có khoảng hơn 20.000 loài bọ xít ở nước ta. Chúng phân bố ở những địa điểm khác nhau theo những thời tiết khí hậu đặc trưng. Riêng về thức ăn thì loài vật này cũng có sự chọn lựa và vô cùng đa dạng. Có những loại thức ăn của chúng là thực vật như nhựa cây, các chất dinh dưỡng trên cây.
Vậy làm sao để phân biệt đâu là loại bọ xít độc hại đâu là loài hữu ích và những đặc điểm của chúng. Có những loại bọ xít nào hiện đang phát triển và phổ biến ở nước ta. Câu trả lời cho những thắc mắc của bạn sẽ được giải đáp ngay dưới đây.
Phân biệt loài bọ xít dựa trên đặc điểm
Côn trùng có rất nhiều loài vật có hai đặc điểm giống nhau. Tuy nhiên để có thể phân biệt được rõ ràng từng chủng loại thì bạn cần phải dựa trên những đặc điểm khoa học của chúng.
Đối với loại bọ xít, chúng thuộc ngành chân khớp, lớp côn trùng và thuộc trong bộ cánh nửa. Chính vì vậy mà cơ thể của chúng sẽ có kích thước từ nhỏ đến trung bình. Không có quá nhiều loài hình dáng to đâu nhé.
Đa phần lại bọ xít điều sống trên cạn tuy nhiên cũng sẽ có loại sống được trên mặt nước hoặc dưới nước. Nơi sống yêu thích của chúng là trên thân cây, vỏ cây hoặc phát triển ở trong những đám cỏ, lá mục dưới đất.
Miệng của chúng thuộc dạng vòi và cũng được phân chia thành từng đốt. Loài vật này có cặp râu đầu trông như một cọng chỉ với chiều dài khoảng ba đến năm đốt. Đa phần chúng sẽ có phần ngực rộng, có hai cánh nhưng tùy từng loại mà đánh của chúng có thể che hết lưng hoặc chỉ nửa lưng để có thể bay.
Nhưng cũng có những con bọ xít sẽ sống ký sinh trên các động vật khác hoặc chúng ăn côn trùng. Hiện nay ở nước ta còn phát hiện ra loại hút máu người. Chính vì vậy loại vật này cần có sự can thiệp của con người để bảo vệ khỏi tác hại của chúng.
Các loại bọ xít phổ biến hiện nay
Như đã nhắc đến ở trên đây là loài vật rất phát triển ở nước ta. Tuy nhiên đối với con người thì cũng sẽ có những loại bọ có lợi nhưng cũng sẽ có những loại có hại. Do đó người ta có thể phân chia chúng thành nhiều giống loài khác nhau nhưng ở đây chúng ta sẽ tìm hiểu về các loại:
- Bọ xít có lợi: là Thiên địch để tiêu diệt sâu hại trên đồng lúa. Loài vật này sẽ rất hữu ích cho con người vì chúng thường săn bắt thức ăn của chúng như các loài nhện, bọ rùa, bọn đỏ, nấm bệnh, bọ cánh cứng, bọ niễng… Đa phần đều là những loài vật có hại cho mùa màng. Chính vì vậy tận dụng được những ưu thế của chúng sẽ giúp ích cho con người rất nhiều.
- Bọ xít hút máu người, vật: đây là loại có tính nguy hiểm rất cao bởi chúng không chỉ phá hoại mùa màng mà còn sống ký sinh, ăn máu của cả người và động vật. Điều này không chỉ giúp vật nuôi không phát triển mà còn có khả năng lây truyền bệnh truyền nhiễm cho cả người và vật nuôi, khiến cho cây trồng bị giảm sút năng suất
Ngoài ra bạn còn có thể phân biệt các loại thông qua tên gọi của chúng. Thông thường sẽ xuất hiện nhiều những loài bọ phổ biến hiện nay như bọ xít muỗi, nâu, dài, bò, cây,….
Khả năng gây hại của bọ xít tới con người
Đây là loài vật sinh trưởng và phát triển rất thuận lợi ở điều kiện thời tiết của nước ta. Điều này cũng khiến cho người dân đau đầu vì chúng mang đến rất nhiều những tác hại đối với cả mùa màng và sức khỏe con người. Trong đó những tác hại chính mà chúng gây ra với con người và cây trồng phải kể đến như:
- Trực tiếp phá hoại mùa màng, làm giảm năng suất cây trồng bởi vì chúng thường bám vào các nhánh cây, sau đó hút nhựa từ cây và quả non. Điều này không chỉ khiến chúng trở nên yếu ớt mà quả bị chúng hút cũng sẽ sần sùi, để lại những vết thâm đen không đẹp mắt không thể thu hoạch hay bán
- Có một số loại bọ xít trong cơ thể có chứa chất độc. Chính vì vậy khi chúng tiết ra trái cây hoặc người ăn phải chất độc trong dịch nhầy của loại côn trùng này sẽ khiến cho người bị tụt huyết áp, suy hô hấp, tổn thương nội tạng hoặc nặng hơn sẽ có các trường hợp tử vong ngoài ý muốn
- Trong những năm gần đây xuất hiện nhiều loại sinh trưởng bằng cách ký sinh trên vật chủ như con người và động vật. Chúng hút máu và tạo ra những vết đỏ trên da, có thể mẩn đỏ nhé, có thể tạo thành mảng sưng lớn. Cần cảnh giác và đến bệnh viện gần nhất nếu nghi ngờ bị loại côn trùng này đốt
Vì sao bọ xít là loại thiên địch quý?
Tuy nhiên trong một vài trường hợp, cũng có rất nhiều những loại bọ xít được sử dụng như là thiên địch quan trọng để triệt tiêu những loài vật gây hại cho mùa màng. Đó là lý do tại sao con người không nên tiêu diệt hết loài vật này trong tự nhiên.
Trên thực tế đã có rất nhiều những nghiên cứu trong việc tìm hiểu những lợi ích mà loại côn trùng này mang lại. Điều này cũng chỉ ra rằng trong tự nhiên đây là loài thiên địch giúp con người có thể tiêu diệt nhiều loại vật trên đồng ruộng mà không cần sử dụng thuốc trừ sâu.
Những loài vật luôn nằm trong tầm ngắm và là thức ăn của loài bọ này nhưng lại gây hại cho mùa màng đó là muỗi, bọ cánh cứng ba khoang, rầy, ,…. Đặc biệt là loài vật này rất thích ăn rầy nâu- loài vật đáng sợ nhất với lúa nước. Sức ăn lớn và chúng hoàn toàn không ăn thực vật nên bạn có thể yên tâm.
Đây đều là những loại vật phá hoại mùa màng nhưng để có thể tiêu diệt chúng không chỉ tốn kém mà còn phải sử dụng rất nhiều thuốc trừ sâu, gây hại cho môi trường. Đây chính là lý do mà người ta nói rằng chúng hữu ích đồng thời cũng là một trong số những thiên địch tuyệt vời của tự nhiên.
Cách phân biệt bọ xít hút máu cực đơn giản
Có thể bạn chưa biết những loại bọ xít thuộc dòng họ Reduviidae có cả lợi ích và tác hại. Tuy nhiên cũng có một số loại chuyên hút máu người và động vật để làm thức ăn. Điều này không chỉ gây nguy hiểm và chậm phát triển trong chăn nuôi mà chúng còn có thể truyền dịch bệnh cho cả người và động vật.
Đa phần chúng sẽ có chiếc vòi cong dài và không dính sát với phần đầu. Đây cũng là bộ phận chính để thực hiện quá trình hút máu, chính vì vậy chúng sẽ có nọc độc để làm tê liệt con mồi hoặc ít nhất là bộ phận xung quanh vị trí cắn để con mồi không phát hiện ra.
Loài bọ xít hút máu này sẽ có chiều dài từ 1 đến 3,5cm, chúng có phần bụng khá lớn nhưng dẹp. Riêng phần đầu thân sẽ không có lông hoặc có lớp lông ngắn, chúng cũng có màu sắc đặc trưng đó chính là thân màu nâu, đỏ sọc vàng và thường đẻ trứng ở thành tủ, gầm giường, những dụng cụ bằng gỗ có trong gia đình bạn….
Loài côn trùng này sẽ tìm đến các con vật khác để hút máu và ký sinh. Tuy nhiên nếu không tìm được những con vật khác hay thế thì chú sẽ trực tiếp hút máu trên con người và chỉ hoạt động về đêm. Do đó người bị cắn cũng khó phát hiện và không thể tìm được nguyên nhân.
Biện pháp phòng chống loài bọ xít nguy hại
Loài côn trùng này thường sinh sống ở những nơi ẩm thấp tối tăm. Chúng thường sinh trưởng và phát triển trong các khe tổ, trần nhà, dưới giường hoặc niệm, Bất cứ khe hở nào mà chúng phát hiện ra, những nơi có môi trường ẩm thấp đều là môi trường lý tưởng nên con người rất khó để tìm ra.
Nhất là vào đầu mùa mưa lúc này thời tiết vô cùng ẩm ướt chính là điều kiện lý tưởng để loại côn trùng này sinh sản. Vậy phải làm sao để có thể phòng chống loài vật nguy hại này?
- Điều đầu tiên bạn cần biết rõ cách phân biệt các loại bọ xít hút máu với những đặc điểm cơ bản được kể đến ở trên
- Khi phát hiện ra chúng trong nhà không nên dùng tay không để bắt mà cần dùng vải ấm hoặc giấy ướt sau đó chụp lấy chúng và đợi đến khi này vật này chết hẳn thì mới vứt vào thùng rác.
- Nếu muốn hạn chế khả năng sinh sống và sinh sản, ngăn cản sự phát triển của loài côn trùng nguy hại này thì bạn cần vệ sinh giường nệm thường xuyên nhất là những nơi góc khuất tối tăm khó nhìn thấy và ẩm ướt
- Thường xuyên dọn dẹp giường tủ để tiêu diệt trứng không cho chúng sinh sôi nảy nở
- Hoặc bạn cũng có thể sử dụng các hóa chất chuyên dụng trong y tế để tiêu diệt tận gốc này vật này, thường xuyên mở cửa cho ánh nắng chiếu vào nhà
Hướng dẫn sơ cứu khi bị chúng cắn
Nếu bạn phát hiện mình bị bọ xít hút máu người cắn thì sẽ có cảm giác đau rát, buốt, sưng tấy và có những vết đỏ… Hãy thực hiện theo những hướng dẫn dưới đây để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bản thân:
- Rửa ngay vết thương với xà phòng và nước sạch, rửa nhiều lần để đảm bảo triệt tiêu hết dịch độc
- Dùng oxy già để sát khuẩn ngay sau khi rửa sữa không gái vết thương để tránh tình trạng nhiễm trùng hoặc lâu khỏi
- Đến ngay các cơ sở ý tế nếu phát hiện vết thương ngày càng sưng tấy, mưng mủ
- Lưu ý rằng khi ngủ nên bỏ màn cẩn thận để không bị loài vật này tấn công
Kết luận
Việc phân biệt cũng không quá khó khăn, đa phần chúng đều có những đặc điểm nhận dạng rõ ràng. Vậy nên bà con không cần phải lo lắng về vấn đề này Tuy nhiên lưu ý phòng tránh loại bọ xít hút máu và cần sơ cứu kịp thời khi bị cắn để đảm bảo an toàn!
