Thế giới động vật xung quanh ta luôn là một bức tranh đầy sinh động với nhiều loài có những màu sắc rực rỡ khác nhau. Trong những năm trở lại đây, bọ cánh cứng đã dần trở nên phổ biến hơn ở thị trường vật nuôi, nhiều người ưa thích nuôi chúng. Vậy loài côn trùng này ăn cái gì và làm sao để có thể nuôi loại bọ này một cách tốt hơn?
Đặc điểm nhận dạng nhà bọ cánh cứng
Đây là một loài côn trùng thuộc bộ Coleoptera, chính là bộ lớn nhất trong giới côn trùng. Hiện nay ở trên thế giới có khoảng hơn một triệu loài bọ sở hữu bộ cánh rất cứng đang sinh sống và riêng ở Bắc Mỹ đã có hơn 25.000 loài.
Loài bọ này dễ dàng xác định bởi vì hình dạng và màu sắc của cơ thể chúng. Cơ thể có một hình bầu dục đặc trưng đến gần tròn, dài từ 2,8 – 5 mm. Bọ cánh cứng có một cặp râu phát triển khá tốt và phần khuông miệng sắc bén dùng để nhai thức ăn linh hoạt.
Chúng có cặp cánh rất cứng trên lưng mục đích để bảo vệ phần cánh thật bên trong. Loài côn trùng này sẽ giấu cánh thật bên dưới phần vỏ cứng và nó chỉ hoạt động khi mà cánh cứng được mở hoàn toàn.
Phần cánh cứng khá bền và không hề thấm nước, đóng vai trò như là một lớp bảo vệ chống lại những tác động có hại từ bên ngoài. Hầu hết thì những con bọ sở hữu cánh cứng đều có một đường thẳng nằm phía sau lưng, cắt đôi phần cánh ra làm hai bên.
Loài bọ này sở nhiều dáng vẻ, kích thước và cả màu sắc. Ở một vài loài, ví dụ con bổ củi thì có cơ thể dài, khá mảnh mai. Ở một vài loài khác như là bọ rùa và bọ tháng sáu thì có hình dạng bầu dục hoặc là hình tròn. Và thậm chí thì có những loài bọ nhìn vô cùng giống con nhện. Không giống như các loài côn trùng khác các loại cánh cứng hầu hết đều bay ở mức tạm ổn.
Các hành vi, tập tính và nguồn thức ăn chúng
Khi bạn muốn tự nuôi một chú bọ cánh cứng thì đầu tiên phải hiểu được những hành vi, tập tính sinh sống và nguồn thức ăn của chúng.
Vòng đời từ khi sinh ra tới lúc trưởng thành
Vòng đời của loài bọ cánh cứng bao gồm 4 giai đoạn đó là trừng, ấu trùng, nhộng và côn trùng. Thông thường thì ở mỗi lần sinh chúng sẽ sinh ra được chừng 90 trứng. Một con cánh cứng trưởng thành sở hữu vòng đời từ khoảng 1 đến 2 tháng. Con đực có thể sống được khoảng 13 ngày trong khi đó cái sống dai hơn tầm 14 – 44 ngày.
Bên cạnh đó thì điều kiện môi trường cũng ảnh hưởng khá nhiều đến thời gian mà cánh cứng phát triển. Một điều kiện lý tưởng bao gồm có các yếu tố: thức ăn, nguồn nước và nhiệt độ. Nếu thiếu một trong các yếu tố này thì thời gian phát triển của chúng cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Cũng tùy vào từng loại khác nhau mà chúng có thể lớn nhanh chậm hoặc là đẻ nhiều ít lứa khác nhau trong 1 năm. Tuy nhiên thì cũng có loại lại phải cần vài năm và thậm chí là vài chục năm để có thể từ trứng trở thành một con trưởng thành ví dụ như bọ ăn gỗ.
Nguồn dinh dưỡng
Phần lớn thì cánh cứng sẽ ăn thực vật nhưng cũng sẽ có loài ăn động vật. Chúng sẽ tấn công những loài côn trùng sở hữu kích thước nhỏ hơn mình và lấy đó làm thức ăn. Cũng có loại sẽ ăn các loại chất hữu cơ mục nát hoặc là các di thể thực vật sót lại.
Cũng có những con ăn bào tử của các loại nấm hoặc là sống ký sinh, cộng sinh trong các ổ khác loài và tụ tập thành một xã hội riêng. Côn trùng cánh cứng thường phá hoại cây trồng, mùa màng rất nhiều tuy nhiên thì cũng có loại trở thành thiên địch bởi vì giúp ích cho con người trong công việc loại trừ sâu hại như là bọ rùa.
Môi trường sống của các loài bọ cánh cứng
Bọ thường sống ở khu vực có cây cỏ rậm rạp với nhiệt độ ẩm thấp và đặc biệt là những khu vực xung quanh ngoại thành, hoặc là ở vùng quê. Chúng được phân bổ ở khắp nơi trên thế giới, từ Châu Âu cho tới Châu Phi và Châu Á với nhiều loài, nhiều hình thù màu sắc khác nhau.
Theo nhà nghiên cứu về côn trùng học Stephen Marshall thì bạn có thể tìm thấy loài bọ cánh cứng ở hầu hết mọi nơi ở trên hành tinh này, từ cực này cho tới cực kia. Chúng sống ở trên cả mặt đất lẫn những vùng nước ngọt, từ những cánh rừng cho đến đồng cỏ, từ vùng sa mạc tới các đài nguyên và từ các bãi biển, hòn đảo leo lên tới những ngọn núi cao.
Khả năng gây hại của loài bọ cánh cứng ở mức nào?
Những loại côn trùng có cánh cứng dường như đã trở thành nỗi ám ảnh đối với con người bởi vì chúng có một sức tàn phá quá lớn và khủng khiếp.
Thời điểm mà bọ cánh cứng gây hại lớn nhất
Mùa gây hại của loài côn trùng này bắt đầu từ khoảng tháng 4, tháng 5. Đỉnh điểm đạt cao nhất của chúng là vào tháng 9 hoặc là tháng 10. Vào lúc này thì số lượng bọ đạt tới mức cực đại.
Vào mùa mưa thì côn trùng sẽ tăng lên khá nhanh chóng nhờ tỷ lệ thuận với sự phát triển của các lá non. Và theo đánh giá thì nhiệt độ sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới số lượng của loài côn trùng cánh cứng này.
Bọ cánh cứng gây hại như thế nào?
Một số loài cánh cứng là côn trùng gây hại cho cây trồng. Điển hình chính là ấu trùng bọ thảm, chúng ăn được thực vật và hút các chất nhựa của cây. Hay Powderpost Beetles, ăn gỗ cứng với cây tre, loài gây hại này thường thích tấn công vào các chất liệu như là gỗ.
Số khác là flour beetles và grain beetles sẽ tấn công vào thực phẩm trong nhà. Bên cạnh đó thì chúng cũng làm hỏng các thực phẩm nghiêm trọng ở các kho chứa hàng. Bọ tháng 6 thường tập trung tấn công bãi cỏ, chúng sẽ ăn rễ cây và làm hỏng hóc cảnh quan của ngôi nhà.
Tập hợp những loài bọ cánh cứng phổ biến ở Việt Nam
Côn trùng cánh cứng ở Việt Nam chỉ có khoảng vài loại trong hơn 400 nghìn loài bọ có trên toàn thế giới, và một số loài phổ biến ở đất nước này như sau:
Bọ cánh cứng Hercules
Hercules hay còn được gọi với cái tên khá khác là cánh cứng lực sĩ. Đây là một loại bọ có kích thước khá lớn, xuất hiện lần đầu tiên tại Nam Mỹ, Trung Mỹ và giờ đã có mặt ở Việt Nam.
Giống với cái tên gọi của nói, Hercules có cho mình sức mạnh lớn hơn so với những loại bọ khác, chúng sở hữu khả năng đem một vật nặng hơn cơ thể mình lên đến 850 lần nhờ vào sự trợ giúp của lớp vỏ dày cứng cáp. Chúng tập trung sống về ban đêm nhưng đôi khi cũng sẽ sinh sống lệch lạc vào ban ngày.
Loài cánh cứng Goliath
Có tên tiếng pháp là Goliathus Giganteus, loài côn trùng này thuộc dòng họ bọ hung, xuất hiện đầu tiên ở khu nhiệt đới của vùng Châu Phi. Đây chính là loài bọ cánh cứng sở hữu cân nặng lớn nhất thế giới.
Những con đực thường sẽ được trang bị thêm một chiếc sừng to lớn trên trán để sử dụng làm vũ khí mỗi khi săn mỗi cũng như là chiến đấu, con cái sẽ có một bộ phận giống như chữ V để làm dụng cụ để đào hang và đẻ trứng.
Bọ cánh cứng Coleoptera
Coleoptera hay còn được gọi là bọ hung, đây chính là một trong các loại cánh cứng ở Việt Nam được rất nhiều người biết đến. Loại bọ này thường rất khỏe với bề ngoài cực kỳ đẹp, ngầu.
Loài bọ này có hai màu chủ đạo đó là màu đỏ và màu đen, tại Việt Nam thì phổ biến là màu đen. Chúng sở hữu một cặp sừng khá lớn với tuổi thọ kéo dài tầm từ 9 – 11 tháng.
Bọ cánh cứng kẹp kìm
Kẹp kìm là một trong những loài cánh cứng phổ biến ở Việt Nam, những con đực sở hữu bộ kìm ấn tượng với chiều dài bằng nửa cơ thể của chúng. Bộ kìm ấy chính là vũ khí lợi hại để chúng giao đấu với những con đực khác nhằm chiếm lãnh thổ hoặc giành con cái.
Những điều thú vị các loại côn trùng bọ cánh cứng
Mặc dù đại đa số loài cánh cứng này đều gây hại tuy nhiên chúng vẫn sẽ có cho mình những nét riêng biệt khá là thú vị, hãy cùng chúng tôi điểm lại ngay dưới đây:
Cách thức kiếm ăn của loài côn trùng cánh cứng
Cánh cứng có loạt các chế độ ăn uống khác nhau như là: tự kiếm ăn hay là ký sinh, ăn phân, ăn cỏ và có cả săn mồi. Loài cánh cứng này gây khó chịu nhất cho nông dân, bởi vì hầu hết các loài này đều là loài gây hại chính cho các loại nông nghiệp và lâm nghiệp.
Tuy nhiên thì nhiều loài côn trùng cánh cứng cũng có lợi cho con người, bởi hầu hết những thức ăn mà côn trùng thưởng thức đều là sâu hại thực vật. Ở một số loài bọ cánh cứng họ còn có giá trị về y học.
Côn trùng cánh cứng vô cùng ồn ào
Ồn ào như nhiều loài côn trùng nổi tiếng bởi những loại âm thanh mà chúng tạo ra. Ví dụ như là ve sầu, dế hoặc là châu chấu,…
Nhiều loài cánh cứng cũng phát ra âm thanh, mặc dù được nhận xét không được duyên dáng như các người anh thuộc họ trong Bộ Cánh thẳng của chúng. Ví dụ như là việc mọt gỗ tạo ra các tiếng kêu cót két xuất hiện trong nhiều giờ….
Các loại bọ cánh cứng phát sáng ở trong đêm.
Sự phát quang sinh học ở chúng thường xảy ra thông qua một loạt các phản ứng hóa học liên quan đến một loại enzym có tên gọi là luciferase.
Đom đóm thuộc dòng họ Lampyridae sẽ phát ra những dấu hiệu nhằm thu hút bạn tình bằng cơ quan phát ánh sáng ở trên bụng. Đom đóm đôi khi sẽ có thêm các cơ quan ánh sáng ở trên đầu phát ra ánh sáng màu đỏ.
Kết luận
Với những đặc điểm kể trên về loài bọ cánh cứng, chúng tôi tin các bạn đã có những hiểu biết nhất định về loài côn trùng này. Đồng thời cũng sẽ giúp ích cho các bạn có thêm được những cách phòng tránh loại bọ này nếu chẳng may chúng gây hại tới cây trồng.
